https://arsipbudayanusantara.blogspot.com/2013/12/upacara-cukur-rambut-gimbal-di-dataran.html |
Upacara
tradhisi cukur rambut gembel kawentar ing tlatah Wonosobo mligine ing Dieng.
Upacara iki wis lumaku mataunan ing Dataran tinggi Dieng lan pereng Sindoro
Sumbing kanthi turun tumurun. Larah-larahe ruwatan cukur rambut gembel ana
sambung rapete karo salah sawijining pangarsa madege kutha Wonosobo yaiku Kyai
Kaladete. Para warga ing Dataran Tinggi Dieng lan pereng Sindoro Sumbing percaya
menawa bocah-bocah sing rambut gembel minangka titisane Kyai Kaladete.
Nalika
bocah kang rambut gembel wis njaluk dicukur, banjur dietung weton lan neptune.
Nanging gandheng saiki wis dadi aset wisata, wis ora kudu weton utawa neptune.
Biasane bocah gembel nalika arep dicukur duwe panjalukan. Kabeh panjaluke bocah
gembel kudu disembadani menawa ora dipercaya gembele bakal thukul maneh lan
lara.
Prosesi ruwatan kawiwitan kanthi
maca donga ing daleme pemuka adat Dieng. Saka daleme pemuka adat bocah gembel
kang bakal diruwat dikirab menyang komplek Candi Arjuna. Kirab iki karo nggawa
ubarampe sesaji lan apa wae kang dadi panjalukane bocah gembel.
Kirab ngupengi kawasa Dieng yaiku
saka Candi Dwarawati, komplek Candi Arjuna, Candi Gathotkaca, Candi Bima,
Sendang Maerokotjo, Telaga Balekambang, Kawah Sikidang, komplek pertapan
Mandalasi, kali Kepek lan pemakaman Dieng. Nalika kirab bocah gembel disawuri
beras kuning lan dhuwit receh.
https://m.tribunnews.com/images/regional/view/1663439/ganjar-pranowo-jadi-tukang-cukur-rambut-gembel |
Kirab
mampir ing Dharmasala kanggo nindakake jamasan bocah gembel ing Sendang Sedayu.
Nalika mlaku menyang sendhang bocah gembel dipayungi nganggo payungi robyong
lan diiringi gamelan Gongso. Banyu kang kanggo jamasan dijupuk saka uk
Bimalukar, Tuk Sendang Buana, Tuk Kencen, Tuk Goa Sumur, Kali Pepek lan Tuk
Sibido (Tuk Pitu). Banyu kuwi banjur diwenehi kembang cacahe ana pitu (sapta
warna). Sawise jamasan rampung banjur digawa menyang komplek Candi Arjuna,
papan kanggu nindakake cukur rambut gembel.
Prosesi
puncak cukur rambut gembel dipimpin langsung dening Pemuka Adat Dieng, nanging
sing nyukur ora kudu pemuka adat. Kadhang dipilih wong-wong kang ditunjuk
kayata Bupati lan pejabat pemerintah. Adicara cukur rambut gembel iki ing
plataran Candi Puntadewa, komplek Candi Arjuna. Sawise dicukur, rambut gembel
diselehna ing cawan kang isi banyu saka Tuk Bima Lukar lan kembang setaman.
Rampung
nyukur gembel, banjur dedonga lan tasyakuran. Ubarambe dibagiake kanggo kang
nonton. Dipercaya ubarampe kuwi bisa nggawa berkah. Ritual pungkasane rambut
gembel banjur dilarung ing Sendang Sukorini, Kali Tulis, Telaga Warna lan kali
liyane kang tumuju ing segara kidul.
EmoticonEmoticon